Lịch sử khí tượng Bão Megi (2010)

Biểu đồ thể hiện đường đi của bão; những dấu chấm màu đại diện cho vị trí bão và cường độ của nó trong thời gian sáu tiếng.
Thang bão Saffir-Simpson
ATNĐBNĐC1C2C3C4C5

Vào cuối ngày 10 tháng 10, một vùng nhiễu động nhiệt đới đã hình thành trên khu vực phía Đông - Đông Nam Guam.[6] Khi đó ở khu vực này hội tụ các điều kiện môi trường thuận lợi như: độ đứt gió theo chiều thẳng đứng thấp, phân kỳ gió trên tầng cao và dòng thổi ra hướng cực.[7] Trong ngày 12 hệ thống bắt đầu phát triển đáng kể, do đó Trung tâm Cảnh báo Bão Liên hợp JTWC đã ban hành một "Cảnh báo về sự hình thành của xoáy thuận nhiệt đới" vào lúc 09:00 UTC.[8] Vài giờ sau, Cơ quan Khí tượng Nhật Bản JMA bắt đầu theo dõi hệ thống như là một áp thấp nhiệt đới.[9] Sang sáng sớm ngày 13, JTWC cũng phân loại nó là một áp thấp nhiệt đới, với số hiệu "15W".[10]

Vài giờ sau, những dải mây đối lưu rõ nét đã phát triển xung quanh hệ thống và mây dông phía trên hoàn lưu trung tâm đã hoạt động tăng cường. Nhiệt độ nước bề mặt trên 28 °C cùng với hàm lượng nhiệt đại dương cao cho phép áp thấp nhiệt đới tiếp tục phát triển thêm. Do nằm ở phía Tây Nam một áp cao cận nhiệt, hệ thống dần di chuyển chậm về phía Tây - Tây Bắc hướng đến Philippines.[11] Vào khoảng 12:00 UTC, sau một thời gian tăng cường độ đáng kể, JMA đã phân loại hệ thống này là một cơn bão nhiệt đới với tên quốc tế là Megi.[12]

Ảnh vệ tinh động mô tả quãng thời gian tồn tại của Megi

Đến cuối ngày 13, bão nhiệt đới Megi trở nên gần như đứng yên, nhưng sau đó một rãnh thấp ở vĩ độ trung bình di chuyển từ phía Tây đến làm cho cơn bão phục hồi lại hướng di chuyển là Tây Bắc quanh rìa của áp cao cận nhiệt.[13] Trong sáng ngày 14, một khối mây trung tâm dày đặc (CDO) đã phát triển phía trên tâm bão, dấu hiệu cho phép sự tăng cường độ diễn ra.[14] Đến cuối ngày, một bức ảnh sóng ngắn cho thấy sự hình thành của mắt bão, kết quả là JMA đã nâng cấp hệ thống lên thành một cơn bão nhiệt đới dữ dội còn JTWC thì nâng cấp nó lên thành bão cuồng phong.[15] Sang đến ngày 15, JMA cũng đã phân loại Megi là một cơn bão cuồng phong, và Cục quản lý Thiên văn, Địa vật lý và Khí quyển Philippines PAGASA bắt đầu theo dõi cơn bão và đặt tên là Joan khi nó đi vào khu vực trách nhiệm của họ. Vào thời điểm đó dòng thổi ra đã được củng cố phía trên phần phía Tây cơn bão và tâm hoàn lưu mực thấp cũng trở nên rõ ràng cùng với những dải mây cong chặt chẽ.[16][17] Đến ngày 16, Megi bắt đầu quá trình tăng cường độ nhanh chóng với mắt bão sắc nét xuất hiện, do dòng thổi ra hướng cực được tăng cường bởi một rãnh thấp ở vĩ độ trung bình.[18]

Từ sáng sớm ngày 17 tháng 10, Megi bắt đầu di chuyển về phía Tây và sau đó là Tây - Tây Nam do chịu ảnh hưởng của áp cao cận nhiệt. Với đối lưu ấn tượng và mắt bão sắc nét có đường kính 37 km, JTWC đã nâng cấp Megi thành một siêu bão cấp 5, khiến cho nó trở thành cơn bão duy nhất của mùa bão 2010 và là cơn bão đầu tiên kể từ bão Nida năm 2009 đạt được đến cấp độ đó.[19] Một chiếc máy bay thám trắc đã chỉ ra vận tốc gió bề mặt là 165 hải lý/giờ (190 dặm/giờ, 305 km/giờ) và áp suất tại mực nước biển là 890 hPa (26,28 inHg) vào thời điểm 13:05 UTC.[20] Tuy nhiên, trong phân tích sau này, JTWC ước tính cường độ tối đa thấp hơn một chút, với vận tốc gió là 160 hải lý/giờ (185 dặm/giờ, 295 km/giờ). Đến cuối ngày 17, con mắt sắc nét của Megi đã trở nên lớn hơn với đường kính 46 km cùng với thành mắt bão đồng tâm và dòng thổi ra đối xứng hoàn hảo.[21] Theo như dữ liệu theo dõi chính xác nhất của RSMC (Trung tâm Khí tượng Khu vực Đặc biệt, ở Tây Bắc Thái Bình Dương là JMA), Megi đã đạt vận tốc gió duy trì 10 phút tối đa 125 hải lý/giờ (145 dặm/giờ, 230 km/giờ), cao nhất kể từ cơn bão Bess năm 1982 và áp suất khí quyển tối thiểu là 885 hPa (26,13 inHg), thấp nhất kể từ bão Vanessa năm 1984 vào thời điểm 18:00 UTC và 00:00 UTC ngày hôm sau (các giá trị so sánh chỉ tính trên khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương).

Bão Megi trên Biển Đông trong ngày 20 tháng 10

Megi đã duy trì cường độ tối đa và đổ bộ vào tỉnh Isabela, Philippines lúc 03:25 giờ UTC (11:25 giờ địa phương) trong ngày 18 tháng 10.[1][22] Khi đi qua Sierra Madre (một phạm vi núi ở Philippines), mắt bão đã biến mất do tương tác với mặt đất, tuy nhiên những dải mây cong chặt chẽ và dòng thổi ra đối xứng hoàn hảo vẫn tồn tại.[23] Đến cuối ngày 18, Megi tiến vào Biển Đông khi đã suy yếu, và lúc này nó bắt đầu tái tổ chức.[24] Vào ngày 19 tháng 10, Megi đã hình thành một mắt bão rộng nhưng méo mó, không rõ nét.[25] Đến cuối ngày hôm đó, Megi chuyển hướng Tây Bắc và di chuyển chậm do áp cao cận nhiệt đã suy yếu đáng kể ở phần phía Tây và do một rãnh thấp ở vĩ độ trung bình đang mạnh lên và di chuyển vào miền Đông Nam Trung Quốc.[26]

Trong ngày 20 tháng 10, Megi chuyển hướng Bắc rồi sau đó là Bắc - Đông Bắc hướng đến phần bị phá vỡ của áp cao cận nhiệt gây ra bởi rãnh thấp ở vĩ độ trung bình.[27] Do độ đứt gió theo chiều thẳng đứng thấp và dòng thổi ra đối xứng ổn định, cơn bão bắt đầu tăng cường dần.[28] Sang ngày 21, JMA báo cáo Megi đã đạt một đỉnh cường độ thứ hai với vận tốc gió duy trì 10 phút tối đa 95 hải lý/giờ (110 dặm/giờ 175 km/giờ) và áp suất khí quyển là 935 hPa (27,61 inHg), khi đó nó có một mắt bão tròn đạt đường kính 74 km.

Đến ngày 22 tháng 10, mắt của Megi đã trở nên bị mây phủ đầy và đối lưu đã bắt đầu bị bào mòn do độ đứt gió theo phương đứng tăng lên.[29] Vào cuối ngày, JMA giáng cấp Megi xuống thành bão nhiệt đới dữ dội khi vị trí của nó ở trên eo biển Đài Loan.[30] Tại thời điểm 04:55 UTC ngày 23, Megi đổ bộ vào huyện Chương Phố thuộc tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc.[2][31] Không lâu sau, hệ thống đã suy yếu xuống bão nhiệt đới trên đất liền Trung Quốc, khi mà phần lớn đối lưu gắn kết với cơn bão đã biến mất, điều này đã thúc đẩy JTWC ban hành một cảnh báo cuối cùng.[32] Sau đó, Megi tiếp tục suy yếu thành một áp thấp nhiệt đới vào cuối ngày 23. Sang ngày hôm sau, áp thấp nhiệt đới biến mất hoàn toàn vào khoảng 12:00 UTC, còn JTWC trong dữ liệu theo dõi chuẩn xác nhất của mình nhận định Megi đã trở thành xoáy thuận ngoại nhiệt đới tại thời điểm 00:00 UTC.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Bão Megi (2010) ftp://ftp.aoml.noaa.gov/hrd/pub/data/flightlevel/2... http://210.185.184.53/ndccWeb/images/ndccWeb/ndcc_... http://www.heraldsun.com.au/news/breaking-news/one... http://www.abc.net.au/news/stories/2010/10/17/3040... http://www.abc.net.au/news/stories/2010/10/20/3043... http://updatednews.ca/?p=38336 http://english.cri.cn/6909/2010/10/25/2681s601011.... http://www.abs-cbnnews.com/nation/10/16/10/storm-s... http://www.abs-cbnnews.com/nation/10/16/10/typhoon... http://www.abs-cbnnews.com/nation/10/17/10/juan-ba...